Καρκίνος του πρωκτού: Αιτιολογία και παράγοντες κινδύνου

Οι ακριβείς μηχανισμοί πρόκλησης του καρκίνου του πρωκτού δεν έχουν διευκρινιστεί πλήρως. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις όμως ότι ορισμένοι παράγοντες  ευθύνονται για την αύξηση της συχνότητας της νόσου:

1. Ο ιός HPV, κυρίως ο τύπος 16 (και λιγότερο οι τύποι 18, 31, 33 και 35), εντοπίζεται σε πολύ υψηλά ποσοστά (90%) σε ασθενείς με επιδερμοειδή καρκίνο του πρωκτού.  Ο ιός είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενος, γι’ αυτό στις περιοχές όπου η συχνότητα της νόσου είναι υψηλή, παρατηρείται και αυξημένη συχνότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου, του αιδοίου και του πέους.
2. Ιστορικό έκθεσης σε σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα και συχνή αλλαγή ερωτικού συντρόφου (πάνω από 10 συντρόφους). Άτομα με τέτοιο ιστορικό έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο πρωκτού.
3. Ομοφυλοφιλία. Οι άνδρες με συχνή παρά φύσει  συνουσία, κινδυνεύουν 33 φορές περισσότερο σε σχέση με τους ετεροφυλόφιλους άνδρες.
4. Ανοσοκατεσταλμένα άτομα μετά από μεταμόσχευση οργάνων. Ασθενείς με μεταμόσχευση νεφρού κινδυνεύουν 100 φορές περισσότερο να προσβληθούν από καρκίνο του πρωκτού σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
5. Λοίμωξη από τον ιό HIV. Άτομα που έχουν προσβληθεί από τον ιό του AIDS είναι πιθανοί υποψήφιοι για ανάπτυξη της νόσου.
6. Ιστορικό καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, κόλπου, αιδοίου ή πέους.
7. Οι άγαμοι άνδρες παρουσιάζουν διπλάσια συχνότητα της νόσου από ότι οι έγγαμοι.
8. Κάπνισμα. Οι καπνιστές διατρέχουν 5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές.